Jak sprawdzić sprawność pompy ciepła? Praktyczny przewodnik krok po kroku.

Obecnie rynek urządzeń grzewczych przesycony jest mnogością różnego rodzaju marek oraz modeli pomp ciepła. Jak we wszystkim, także i w tym wypadku, wśród nich znajdziemy pełną rozpiętość pod względem oferowanej efektywności. Najtańsze urządzenia nie cechują się najlepszą sprawnością, co przekłada się na wyższe zużycie prądu, a tym samym wyższe koszty eksploatacji pompy ciepła. Jak zatem nie naciąć się na “okazję”, czym jest współczynnik COP pompy ciepła i jak obliczyć sprawność pompy ciepła? Na te i inne pytania odpowiemy w naszym krótkim przewodniku.

Co to jest współczynnik COP i jak go odczytywać?

Współczynnik COP (ang. Coefficient of Performance) jest jednym z głównych parametrów opisujących sprawność pompy ciepła. Stanowi stosunek oddanej do budynku energii cieplnej do zużytej energii elektrycznej. Innymi słowy, wartość współczynnika COP pompy ciepła mówi o tym ile kWh energii cieplnej trafi do budynku kosztem 1 kWh zużytego prądu. Im wyższy współczynnik sprawności pompy ciepła, tym mniejszy sumaryczny pobór energii elektrycznej, a tym samym niższe rachunki.

Przepisy obowiązującego prawa nakładają na producentów pomp ciepła podawanie współczynnika COP dla określonych warunków górnego i dolnego źródła. Przy wyznaczeniu współczynnika efektywności należy przyjąć ilość energii elektrycznej pobranej przez sprężarkę, pompę obiegową górnego źródła, wentylator oraz regulator.

W przypadku pomp ciepła typu powietrze-woda współczynnik efektywności pomp ciepła podawany jest obowiązkowo dla parametru A2/W35, gdzie “A2” oznacza temperaturę powietrza trafiającego na parownik pompy ciepła, wynoszącą 2℃, a “W35” oznacza temperaturę na wyjściu z górnego źródła, czyli ze skraplacza pompy, równą 35℃. Współczynnik COP podaje się ponadto dla A7, A-7, -15 oraz W55.

Czynniki wpływające na efektywność pompy ciepła

Głównymi czynnikami wpływającymi na efektywność pompy ciepła są temperatury górnego i dolnego źródła. Im niższa temperatura powietrza zewnętrznego, czyli dolnego źródła, tym wydajność pompy ciepła niższa. Odwrotnie sytuacja ma się w przypadku górnego źródła ciepła – im wyższa żądana temperatura, tym gorzej, gdyż praca pompy ciepła będzie bardziej kosztowna.

O ile na temperaturę zewnętrzną nie mamy wpływu, o tyle na temperaturę górnego źródła, czyli temperaturę zasilania instalacji grzewczej, już tak. Stąd też nie bez przyczyny wyższą sprawność pompy ciepła osiągają w połączeniu z ogrzewaniu podłogowym, aniżeli tradycyjnymi grzejnikami płytowymi. Wynika to wprost z zasady działania układu chłodniczego pomp ciepła i konieczności podnoszenia ciśnienia czynnika chłodniczego na wyższy poziom, celem oddania ciepła pobranego z otoczenia, co siłą rzeczy pochłania większe ilości energii elektrycznej.

Przy wyborze pompy ciepła należy kierować się oczywiście oferowaną jakością, lecz nie bez znaczenia pozostaje rodzaj pompy ciepła – urządzenia inwerterowe osiągają znacznie lepszy współczynnik wydajności, aniżeli urządzenia typu ON/OFF.

Porównanie efektywności różnych pomp ciepła

W ciągu roku warunki atmosferyczne odznaczają się bardzo dużą zmiennością. Znaczne wahania temperatur przekładają się na fluktuację współczynnika COP, co mocno komplikuje możliwości porównawcze poszczególnych pomp ciepła.

Przez to też współczynnik COP nie stanowi idealnego wskaźnika efektywność pompy ciepła. Oczywiście nie jest bezużyteczny, trzeba jednak wiedzieć, że porównywanie urządzeń za pośrednictwem współczynnika efektywności COP ma sens tylko i wyłącznie dla tych samych warunków górnego i dolnego źródła ciepła.

Znacznie przydatniejszym do oceny efektywności wydaje się być współczynnik SCOP pomp ciepła, który pozwala na realną ocenę efektywności wykorzystania energii odnawialnej. Stanowi on w uproszczeniu uśrednioną dla całego roku wartość współczynnika efektywności COP.

Monitoring urządzenia przez cały rok

Moduł Zabezpieczający PZ HX to autorskie rozwiązanie przeciwzamrożeniowe Hewalex przeznaczone dla powietrznych pomp ciepła konstrukcji monoblokowej, które jest w stanie ochronić przez 48 godzin skraplacz pompy ciepła na wypadek braku zasilania energią elektryczną, nawet przy temperaturach otoczenia dochodzących do -25°C. Ponadto to niewielkie urządzenie stale dokonuje rzeczywistego pomiaru mocy grzewczej urządzenia, a także ilości zużytej energii elektrycznej, na podstawie czego jest w stanie obliczyć COP pompy ciepła.

Za pośrednictwem dedykowanej dla wszystkich urządzeń marki Hewalex platformie Ekontrol, użytkownik uzyskuje dostęp do monitoringu i zarządzania swoją instalacją z każdego miejsca na świecie. Dzięki temu jest w stanie na bieżąco określić sprawność pompy ciepła w dłuższym przedziale czasowym, porównać rok do roku koszty ogrzewania, korygować parametry, a tym samym zwiększać efektywność energetyczną instalacji grzewczej.

Opublikowano: 04.2025