Co to jest histereza? Jaką wartość ustawić?

Histereza jest parametrem, wyrażonym w stopniach Celsjusza, który określa dopuszczalną różnicę między aktualną temperaturą (wody grzewczej, ciepłej wody użytkowej lub temperatury pokojowej) a aktualnym żądaniem temperaturowym. Po przekroczeniu tej różnicy temperatur urządzenie zostanie ponownie uruchomione, by osiągnąć wymaganą, ustawioną na sterowniku, temperaturę.

Na sterowniku pompy ciepła można ustawić następujące histerezy:

1. Histereza temperatury wody użytkowej

Pomiar temperatury ciepłej wody użytkowej odbywa się za pośrednictwem czujnika T1. Ogrzewanie wody użytkowej rozpocznie się w momencie, w którym temperatura wody w podgrzewaczu spadnie o wartość histerezy w stosunku do żądanej temperatury ciepłej wody użytkowej.

Im mniejszą wartość histerezy ustawimy, tym częściej pompa ciepła będzie się uruchamiała, aby podgrzać wodę użytkową, lecz na krótszy czas. Ustawienie wysokiej wartości spowoduje, że temperatura w zbiorniku będzie spadać do niższych temperatur, przez co pompa ciepła będzie uruchamiała się rzadziej, ale na dłuższy czas. Zaleca się, aby ilość włączeń pompy ciepła na CWU w ciągu doby nie przekraczała pięciu. Oczywiście finalna ilość uruchomień zależeć będzie od pojemności zbiornika oraz ilości pobieranej ciepłej wody. Ponadto, im niżej w zasobniku zlokalizowany jest czujnik T1, tym wyższa powinna zostać ustawiona wartość histerezy, z uwagi na obniżenie temperatury, które następuje wraz z napływem świeżej wody (dlatego też stabilniejsza warunki temperaturowe występują w środkowej strefie podgrzewacza i tam zalecany jest montaż czujnika T1).

Przykład: 
Jeżeli żądana temperatura ciepłej wody użytkowej zostanie ustawiona na 45°C, a histereza zostanie na 5°C, urządzenie rozpocznie ogrzewać wodę w zbiorniku dopiero, gdy temperatura wody spadnie poniżej 40°C.

2. Histereza temperatury wody grzewczej

W odniesieniu do centralnego ogrzewania histereza przyjmuje nieco inną formę, aniżeli w przypadku ciepłej wody użytkowej. Symetryczna histereza, bo o niej mowa, przekłada się na znacznie mniejsze wahania temperatury wody grzewczej, aniżeli w przypadku standardowej histerezy.

W instalacjach wyposażonych w zbiornik buforowy pełniący funkcję sprzęgła hydraulicznego pomiar temperatury wody grzewczej odbywa się za pośrednictwem czujnika T2 (Konfiguracja 1 lub 3). Uruchomienie pompy ciepła następuje po spadku temperatury wody w buforze o połowę wartości ustawionej histerezy. Wyłączenie następuje zaś po przekroczeniu żądanej temperatury o tę samą wartość, stanowiącą połowę histerezy. Stąd też bierze się nazwa „symetryczna histereza”.

Niemniej jednak – im niższa wartość histerezy, tym krótsze i częstsze cykle pracy pompy ciepła. Zbyt duża wartość przekładać się będzie z kolei na nadmierne przegrzewanie, a następnie spore wychładzanie wody w instalacji centralnego ogrzewania.

Poprawne ustawienie histerezy jest kompromisem pomiędzy pracą na parametrze możliwie zbliżonym do optymalnego a długoletnią i bezawaryjną eksploatacją pompy ciepła. Trzeba bowiem zwrócić uwagę na to, że maksymalna dopuszczalna ilość uruchomień sprężarki wynosi do 4 na godzinę.

Przykład:
Jeżeli żądana temperatura wody w buforze zostanie ustawiona na 35°C, a histereza na 4°C, urządzenie rozpocznie ogrzewać wodę w buforze, gdy temperatura spadnie poniżej 33°C, wyłączy się natomiast po osiągnięciu 37°C.

W przypadku układów bezpośrednich (Konfiguracja 8), histereza nie odgrywa aż tak znaczącej roli, choć w dalszym ciągu nie jest bez znaczenia. Głównym czynnikiem powodującym uruchomienie pracy pompy ciepła jest spadek temperatury pokojowej. Jednakże sama sprężarka zostanie uruchomiona dopiero po spadku temperatury wody grzewczej o połowę wartości histerezy (pomiar odbywa się na wlocie do skraplacza pompy ciepła i jest realizowany za pośrednictwem czujnika T3). Koniec cyklu grzania sygnalizowany jest osiągnięciem oczekiwanej temperatury pokojowej, przy czym sprężarka może ulec wyłączeniu wcześniej, po przekroczeniu wartości uruchamiającej zabezpieczenie przed przegrzaniem instalacji).

3. Histereza temperatury pokojowej

Pomiar temperatury pokojowej obiegu CO1 odbywa się za pośrednictwem czujnika T12, obiegu CO2 – czujnika T13, natomiast obiegu CO3 – czujnika T8.

Parametr ten definiuje dopuszczalny spadek temperatury pokojowej. Niższa histereza przełoży się na mniejsze wahania temperatury ogrzewanych pomieszczeń, a tym samym pozwoli zachować możliwie wysoki i stabilny komfort termiczny w budynku.

Jednakże w przypadku wspomnianych już układów bezpośrednich, ustawienie zbyt niskiej histerezy, może doprowadzić do taktowania pompy ciepła i przekroczenia dopuszczalnych 4 uruchomień sprężarki na godzinę.